9.3.2009 | 21:02
Er það ný uppgötvun að dýr hugsi fram í tímann?
Í þessari frétt er fullyrt að það séu fáar þekktar vísbendingar um að dýr hugsi fram í tímann. Ég hélt að sambærileg hegðun væri alþekkt meðal dýra. Altént sé ég ekki mun á þeirri hegðun simpansa að safna saman steinum til að henda í fólk og því þegar refir grafa niður æti á ákveðnum stað og grafa það svo upp löngu síðar.
Ég var næstum því búinn að keyra yfir mjallahvítan ref eins og þennan á móts við Mosfell í Grímsnesi síðastliðið föstudagskvöld. Hann stökk yfir veginn rétt fyrir framan bílinn og ég þurfti að snarbremsa til að keyra ekki yfir hann. Hann var nú kannski ekki að hugsa mikið fram í tímann sá!
Mörg dýr eru ótrúlega skynug eins og alkunna er. Hvar mörkin eru á milli eðlisávísunar annars vegar og hugsunar hins vegar er líklega skilgreiningaratriði.
Á árum áður las ég talsvert um hegðun dýra og rannsóknir á þeim, t.d. bækur Konrad Lorenz og The Selfish Gene eftir Richard Dawkins sem er tímamótaverk á sviði líffræði. Konrad Lorenz gerði margar skemmtilegar tilraunir og athuganir á viltum dýrum. Mig minnir að það hafi verið hann sem setti fram kenningu um þróunarfræðilegar ástæður þeirrar áráttu hunda að hlaupa geltandi á eftir hröfnum. Hrafnar geta flogið yfir stórt svæði og séð veikburða dýr. Þeir narra síðan úlfana (forfeður hunda) til að elta sig þangað sem dýrið er svo þeir geti drepið það. Hrafnarnir fá svo að launum leifarnar af kjötinu þegar úlfarnir hafa étið nægju sína.
Í ljósi núverandi aðstæðna í heiminum má svo má kannski deila um það hvað mannskepnan er góð í því að hugsa fram í tímann!
Ég var næstum því búinn að keyra yfir mjallahvítan ref eins og þennan á móts við Mosfell í Grímsnesi síðastliðið föstudagskvöld. Hann stökk yfir veginn rétt fyrir framan bílinn og ég þurfti að snarbremsa til að keyra ekki yfir hann. Hann var nú kannski ekki að hugsa mikið fram í tímann sá!
Mörg dýr eru ótrúlega skynug eins og alkunna er. Hvar mörkin eru á milli eðlisávísunar annars vegar og hugsunar hins vegar er líklega skilgreiningaratriði.
Á árum áður las ég talsvert um hegðun dýra og rannsóknir á þeim, t.d. bækur Konrad Lorenz og The Selfish Gene eftir Richard Dawkins sem er tímamótaverk á sviði líffræði. Konrad Lorenz gerði margar skemmtilegar tilraunir og athuganir á viltum dýrum. Mig minnir að það hafi verið hann sem setti fram kenningu um þróunarfræðilegar ástæður þeirrar áráttu hunda að hlaupa geltandi á eftir hröfnum. Hrafnar geta flogið yfir stórt svæði og séð veikburða dýr. Þeir narra síðan úlfana (forfeður hunda) til að elta sig þangað sem dýrið er svo þeir geti drepið það. Hrafnarnir fá svo að launum leifarnar af kjötinu þegar úlfarnir hafa étið nægju sína.
Í ljósi núverandi aðstæðna í heiminum má svo má kannski deila um það hvað mannskepnan er góð í því að hugsa fram í tímann!
Simpansar hugsa fram í tímann | |
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt |
Um bloggið
Þorsteinn Sverrisson
Nýjustu færslur
- Sparnaður í Excel en ekki í alvörunni
- Einræða Guðs um framtíð lífs á Jörðinni
- Leifur Eiríksson kemur alltaf aftur
- Taflmaðurinn
- Leitarvélar veita þjónustu
- Eitt sinn skal hver deyja
- Náttúruleg óhreinindi eru hollari en aukaefni
- Skáldfeðgar III
- Skáldfeðgar II
- Skáldfeðgar I
- Skilyrði fyrir lífi eru margþætt
- Lítil saga um verðskanna
- Fjórar vísur um sólarlagið við Faxaflóa
- Er rétt að allar auðlindir séu í þjóðareign?
- Þrúgur reiðinnar
Færsluflokkar
Heimsóknir
Flettingar
- Í dag (21.11.): 1
- Sl. sólarhring: 1
- Sl. viku: 9
- Frá upphafi: 59970
Annað
- Innlit í dag: 1
- Innlit sl. viku: 8
- Gestir í dag: 1
- IP-tölur í dag: 1
Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar
Athugasemdir
Ég er sammála þér að það er hálfundarlegt að nánast kalla þaðnýja uppgötvun að dýr hugsi fram í tímann. Það hafa margar tilraunir verið gerðar á þessu og flestallar sýna þær framá að ýmis dýr hugsa fram í tímann. Þetta á sérstaklega við um ýmsa apa. Simpansar og Órangútur t.d. búa til ýmis verkfæri til nota við að ná í mat. Verkæri sem þeir geyma þar til næst.
Steini Thorst, 9.3.2009 kl. 22:14
Þar sem ég kíki nær aldrei á mogga-blogginn, þá er nú ágætt að lenda á e-rjum með rökræna og gagnrýna hugsun þegar maður svo leyfir sér að kíkja.
Ánægður með þetta og sérstaklega punchline-ið.
Örvar (IP-tala skráð) 10.3.2009 kl. 01:39
Ef þú lest greinina betur þá sérðu að þetta er ekki ný uppgötvun heldur hefur reynst erfitt að sanna, hingað til, að dýr hugsi fram í tíman. Þetta sem þú nefnir með refinn myndi vera flokkað undir eðlisávísun. Þú sérð ekki alla simpansa safna steinum að nóttu til, til að grýta í átt að einhverjum.
Júlíus Þór Bess Rikharðsson (IP-tala skráð) 10.3.2009 kl. 01:40
Hæ! En mýsnar sem safna sér vetrarforða - þær hugsa til framtíðar - kannski ekki mjög langt?
Helga R. Einarsdóttir, 10.3.2009 kl. 20:10
Já einmitt, mýsnar hugsa nú fram í tímann. Svo var til einhver hjátrú um að það væri hægt að spá í veðrið eftir því hvort mýsnar gerðu holur austan eða vestan í móti.
Þorsteinn Sverrisson, 11.3.2009 kl. 22:26
Þetta er skemmtileg pæling Steini. Konrad Lorenz var flottur. Svo er það hvar munurinn liggur milli hugsana og eðlishvata. Mbk, G
Gunnlaugur B Ólafsson, 29.3.2009 kl. 21:10
Bæta við athugasemd [Innskráning]
Ekki er lengur hægt að skrifa athugasemdir við færsluna, þar sem tímamörk á athugasemdir eru liðin.